التوحید

توضیحات

التوحید به زبان عربى، از شیخ صدوق، ابوجعفر، محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى (۳۰۵ – ۳۸۱ق)، از چهره‌هاى برجسته فقها و روات شیعه در قرن چهارم هجرى است. این کتاب، مشهور به «توحید صدوق» یا «توحید ابن بابویه» است.

موضوع کتاب، روایات حضرت رسول خدا(ص) و ائمه معصومین(ع)، پیرامون توحید و شناخت ذات و صفات و اسما و افعال خداوند متعال و دیگر مباحث مهم کلامى است.

این کتاب، در شناخت خداوند متعال و معرفى دیدگاه شیعه درباره مباحث توحید، کتابى ارزش‌مند است و پیوسته مورد توجه علما و فقهاى شیعه قرار داشته و از معتبرترین اصول روایى شیعه به شمار مى‌آید و روایات آن نیز در بسیارى از مجموعه‌هاى روایى شیعه، مانند «بحار الأنوار» آمده و به آنها استناد شده است.

این کتاب، شامل ۵۸۳ حدیث است که در ۶۷ باب توسط مؤلف تنظیم شده‌اند.

توحید صدوق شامل روایاتى از اهل‌بیت عصمت و طهارت درباره توحید و مباحث مربوط به آن است مانند:

پاداش یکتاپرستان و عرفا، یکتاپرستى و نفى تشبیه، معناى واحد، توحید و موحد، معناى «قُل هوَ اللّه أحَد»، اثبات جسم و صورت نداشتن خداوند، روایات درباره دیدن خداوند، قدرت، صفات ذات و صفات افعال، تفسیر «کل شیء هالک إلا وجهه»، تفسیر «و الأرض جمیعا قبضته»، نفى زمان و مکان و حرکت از خداوند متعال، اسماء الله، اثبات حدوث عالم و مباحث مفید و مهم فراوان دیگر.

علاوه بر اینها کتاب التوحید منبع ارزشمندی است برای آگاهی از اختلافات اعتقادی جامعه شیعه در سده‌های نخست اسلام مانند آگاهی از نظریه تشبیهی منسوب به هشام بن سالم جوالیقی ,و میثمی و ابوجعفر الطاق ,و نظریات تجسیمی برخی دیگر ,قول به زیادت صفات بر ذات الاهی ,اختلاف موالی ابوجعفر علیه‌السلام در باب علم خدا قبل از خلق ,مخلوق یا غیر مخلوق بودن قرآن ,و اختلاف در جبر و تفویض. منبع