لغت نامه قرآن کریم: نگاهی نو به نثر طوبی (اثر علامه شعرانی)

توضیحات

لغت نامه قرآن کریم بر گرفته از دایره المعارف قرآنی نثر طوبی اثر مرحوم علامه میرزا ابوالحسن شعرانی رحمت الله علیه اصلی کاربردی در فرا گرفتن لغات قرآن کریم است ارزش این کتاب زمانی بیشتر دانسته می شود که دانش آموختگان ادبیات عربی با وجود فرا گرفتن دانش‌های صرف و نحو و حتی بلاغت در فهم قرآن کریم به ترجمه فارسی آن نیازمند هستند. این آسیب نیست جز بدان علت که از دانش لغت کم بهره مند و ذهن آن از گنجینه واژگان تهی است.

کتاب لغتنامه قرآن کریم با تامین این کاستی ها شما را در فهم قرآن کریم مدت شایانی می‌کند و بهره وری بیشتر از آن کتاب آسمانی را فراهم می‌آورد.

کتاب نثر طوبی یا دایره المعارف لغات قرآن مجید کتابی است که به توضیح و تبیین واژگان قرآن و واژگان مربوط به قرآن می‌پردازد. از اول تا حرف ظاء آن به قلم مرحوم آیت الله شعرانی است و از حرف عین تا آخر کتاب که حرف یاء است به قلم آقای محمد قریب است.

توضیح این که مرحوم آیت الله شعرانی چنانچه خود در قسمت الحاقی جلد آخر تفسیر ابوالفتوح رازی طبع دوازده جلدی مرقوم داشته‌اند، کتاب نثر طوبی یا لغات القرآن را تا حرف سین نوشته بودند و تا همین مقدار را در آخر تفسیر جلد ۱۲ ملحق نموده و به طبع رسانیده‌اند و سپس در صدد تکمیل آن بوده، تا به صورت کتاب مستقلی طبع کنند و هنوز به اتمام آن موفق نشده رحلت می‌کنند و تا حرف ظاء را تکمیل نموده بودند و در این حال آقای محمد قریب آن را تکمیل و از عین تا حرف یاء را تکمیل و به نوشته‌های مرحوم شعرانی ضمیمه نموده و به صورت کتاب فعلی مستقلا طبع می‌شود.
کلمه «الله» اولین کلمه ایست که در کتاب معنا شده است که احتمالاً به جهت تشرف لفظ آن را مقدم نموده‌اند. پس از آن الفاظ دیگر به ترتیب حروف الفبا آمده‌اند البته با رعایت حرف اول و دوم در ترتیب.
روش علامه شعرانی در این کتاب اغلب بدین صورت است که ابتدا به بیان معنای لغوی واژه پرداخته و بعد آیاتی که مشتقات واژه در آن به کار رفته است آورده به تبیین و توضیح معنای واژه در آن آیات می‌پردازد و به جهت اختصار هر جا لازم می‌بیند به محل ذکر آیه و تفسیر آن در تفسیر ابوالفتوح ارجاع می‌دهد.
اما محمد قریب که از حرف عین تا آخر کتاب را نوشته، چون با مراجعه به تفاسیر و قاموس‌ها و معاجم قرآنی به بیان معنای واژگان می‌پرداخته است، ارجاع به تفسیر ابوالفتوح ننموده و به جای آن در پایان توضیح برخی واژه‌ها، منابع خود را ذکر نموده است.