معادن الحکمه فی مکاتیب الائمه (دو جلدی)
- تعداد مجلدات: 2
- زبان: عربی
- قطع: وزیری
- نوع جلد: سخت گالینگور
تالیف: علم الهدی محمد بن فیض کاشانی
تحقیق: شیخ علی احمدی میانجی
ناشر: دفتر انتشارات اسلامی
- ارسال توسط فروشگاه اینترنتی کتاب مشارق
- ارسال توسط فروشگاه اینترنتی کتاب مشارقدر صورت ناموجود شدن در انبار، در اسرع وقت، تامین و ارسال خواهد شد.
توضیحات
معادن الحکمه فی مکاتیب الائمه کتابی به زبان عربی شامل ۲۱۶ نامه و نوشته از امامان معصوم(ع) است. نویسنده این کتاب، محمد علمالهدی (درگذشتهٔ ۱۱۱۵ق) فرزند فیض کاشانی است. مؤلف بیشتر نامهها را شرح داده و از منابع گوناگون بهویژه نهجالبلاغه و شرحهای آن و کتاب الکافی استفاده کرده است.
این کتاب اولین بار در ایران (۱۳۸۸ق) و با کوشش آیتالله مرعشی نجفی در دو جلد چاپ شد. جلد اول، نامههای امام علی(ع) و جلد دوم نامههای امامان بعدی را دربردارد.
محمد بن محسن ملقب به علمالهدی (۱۰۳۹ق-۱۱۱۵ق)، فرزند فیض کاشانی است و مادرش دختر ملاصدرا بود. او نوشتن کتاب معادن الحکمه را در جمادی الثانی ۱۱۰۳ق به اتمام رساند.
محمد علمالهدی برای چند اثر پدرش مانند مفاتیح الشرایع و الوافی، شرح و حاشیه نوشته است. کتابهای «عزتنگار» در ستایش علم و عالمان، «خردپرور» در ردّ صوفیه، «الاناره» با موضوع معانی، دلالت، احکام و انواع استخاره، و دیوان شعر فارسی و عربی از دیگر نوشتههای او هستند. از ده دختر و ده پسر محمد بن محسن، دخترش فاطمه و چند پسر به تحصیل علوم دینی پرداختند.
کتاب معادن الحکمه به زبان عربی است و شامل ۲۱۶ مورد نامه، نوشته، املاء، توقیع، وصیت و یادداشت امامان شیعه به فرزندان، وابستگان، یاران، شیعیان، عالمان، خلفاء، افراد سؤالکننده و مخاطبان دیگر است. در این کتاب، بخش مربوط به هر امام با عنوان مکاتیب الامام (نوشتههای امام) مشخص شده است. تعداد موارد مربوط به هر امام به شرح زیر است:
- امام علی(ع): ۸۹ مورد (نامه، وصیت)
- امام حسن(ع): ۷ نامه
- امام حسین(ع): ۸ نامه
- امام سجاد(ع): ۳ نامه
- امام باقر(ع): ۲ نامه
- امام صادق(ع): ۱۸ نامه
- امام کاظم(ع): ۹ نامه
- امام رضا(ع): ۱۵ نامه
- مام جواد(ع): ۵ نامه
- امام هادی(ع): ۱۹ نامه
- امام عسکری(ع): ۲۱ نامه
- امام مهدی(عج): ۵ نامه + ۱۷ توقیع.
محمد بن محسن، پس از متن بیشتر نامهها، دیدگاه خود را نیز نوشته است که گاهی به درازا میکشد؛ برای مثال، او درباره صلح امام حسن(ع)، به تفصیل بحث کرده است. یا در شرح نامه ۱۵۱، یعنی نامه امام جواد(ع) به ابراهیم بن شیبه، انواع استخاره را بر اساس احادیث و اخبار مطرح میکند.
نویسنده این کتاب، گاهی برای یک نامه، منابع و متون مختلف را با هم مقایسه کرده و برای برخی نامهها چند متن را آورده است. همچنین او گاهی عبارات نامهها را با روایتهای مشابه شرح داده است.
چنانکه محمد صحتی سردرودی، پژوهشگر شیعه قرن پانزدهم نوشته است، نویسنده معادن الحکمه نامههایی را از امام علی انتخاب کرده که محتوا و مباحث اعتقادی، کلامی یا تاریخی در آنها بیشتر بوده، مانند نامه چهارم (نامه به حذیفه بن یمان) یا نامه امام علی(ع) به ابوبکر بن ابیقحافه نقل شده و در توضیح آن، خطبه فاطمه زهرا(س) در مسجد النبی روایت شده است. اما شریف رضی در نهجالبلاغه برای گزینش نامهها به فصاحت و بلاغت و نیز محتوا و معانی اجتماعی و سیاسی نامهها نظر داشته است.
محمد بن محسن در انتخاب نامههای امام علی(ع) اضافه بر نهجالبلاغه، از شرح نهجالبلاغه ابنابیالحدید و ابنمیثم بحرانی نیز بهره برده است. مؤلف در نامههای امامان بعدی، بیشتر از کتاب الکافی استفاده کرده و از کتابهای شیخ مفید، شیخ صدوق و شیخ طوسی نیز بهره برده است. وی همچنین از کتابهای الغارات، الاحتجاج، کشف الغمه، ارشاد القلوب و با واسطه از الرسائل کلینی و… نقل کرده است.
مشخصات
تعداد مجلدات | 2 |
---|---|
زبان | عربی |
قطع | وزیری |
نوع جلد | سخت گالینگور |
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.