نگاهی به حدیث ثقلین

توضیحات

نگاهی به حدیث ثقلین، به معرفی یکى از احادیث معروفى که شیعه و سنّى نقل کرده‌اند می پردازد. این حدیث در منابع بسیارى نقل شده است: رسول خدا صلى اللّه علیه وآله فرمود:
«یا أیُّهَا النَّاسُ! إنّی تَرَکْتُ فِیکُمْ ما إنْ أَخَذْتُمْ بِهِ لَنْ تَضِلُّوا: کِتابَ اللّهِ وَعِتْرَتِی أهْلَ بَیْتِی؛
اى مردم! من در میان شما چیزى گذاشتم که اگر بدان تمسّک کنید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترتم که خاندان من هستن».

کتاب که در چهار بخش تنظیم شده، ابتدا به پژوهشی در واژگان حدیث ثقلین پرداخته و واژه «ثقل» را از نظر لغوى بررسی می‌کند و ضمن بحث به الفاظ دیگر حدیث اشاره می‌کند.

در ادامه راویان حدیث ثقلین شناسانده می‌شوند و به روایت پیشوایان مشهور اهل سنت در مورد این حدیث اشاره شده است.

در بخش سوم، مؤلف محترم به دلالت حدیث ثقلین بر امامت و خلافت امیر المؤمنین و اهل بیت علیهم السلام می‌پردازند و دیدگاه بزرگان اهل سنّت را در دلالت حدیث بر این امر واکاوی می‌کنند.

دیگر مطالبی که نویسنده از این حدیث استنباط و استخراج می‌کند اعلمیت و عصمت اهل بیت علیهم السلام است. وی ضمن این حدیث مسلمانان را در پرتو تعلیمات حدیث ثقلین به اتّحاد دعوت می‌کند.

در بخش چهارم، اشکال‌ها و ایرادهایی را که برخی از غرض ورزان بر حدیث ثقلین وارد کرده‌اند، برشمرده و دلایل واهی بودن سخن هر کدام را با استناد به سخنان علمای اهل سنت پاسخ گفته است. برخی به تضعیف، برخی به تحریف و برخی به تکذیب حدیث ثقلین دست یازیده‌اند.

نویسنده ضمن پاسخ گفتن به این اشکال‌ها، ۲۳ تن از علمایی را که این حدیث را در منابع معتبر اهل سنت نقل کرده و بر صحت حدیث اذعان داشته‌اند را بر شمرده است؛ از جمله این هفت نفر:
۱ ـ مسلم بن حَجّاج در کتاب صحیح مسلم؛
۲ ـ تِرمذى در صحیح؛
۳ ـ ابن خزیمه (که در نزد اهل تسنّن به امام ائمّه حدیث مشهور است) در کتاب صحیح؛
۴ ـ ابو عَوانه در کتاب المسند؛
۵ ـ حُمَیدى در کتاب الجمع بین الصّحیحین؛
۶ ـ رزین بن معاویه عبدرى در کتاب تجرید الصّحاح؛
۷ ـ حاکم نیشابورى در کتاب المستدرک.

برای تکمیل این مباحث می‌توانید کتاب دستبردی در حدیث ثقلین اثر ارزشمند آیت الله حسینی میلانی را درباره این حدیث مطالعه کنید.