المعتبر فی شرح المختصر

توضیحات

المعتبر فی شرح المختصر تالیف نجم الدین ابو القاسم جعفر بن حسن حلی، معروف به محقق حلی، محقق اول (م ۶۷۶ ق) است.

المعتبر در فقه استدلالی و در واقع، شرح کتاب الشرایع خود مؤلّف است. و از آن جایی که خلاصه کردن مطالب شرایع الاسلام در کتاب مختصر موجب بیان نشدن بسیاری از مطالب آن و ایجاد شبهه در مقاصد آن بوده است، مؤلف به نگارش این کتاب پرداخته و در خطبه کتاب به این دلایل اشاره نموده است.

المعتبر یکی از منابع مهم فقه شیعه به خصوص در فقه استدلالی است که مورد استفاده علماء و فضلاء حوزه بوده و علاوه بر مباحث فقه استدلالی به ذکر آراء و نظرات علماء اهل سنت به صورت فقه مقارن پرداخته است.

المعتبر اولین شرح بر مختصر النافع یا النافع فی مختصر الشرایع است. کتاب مختصر النافع از همان ابتدای نگارش مورد توجه بزرگان از فقهای شیعه قرار گرفته و شروح معتبر و متعددی نظیر «کشف الرموز»، «مهذب البارع»، «ریاض المسائل»، «المختصر»، «حدیقه المؤمنین» و «غایه المرام» بر آن زده شد. اگر چه این کتاب اولین شرح مختصر النافع است اما متاسفانه کامل نبوده و فقط قسمتی از آن شرح زده شده است.

در مقدمه این کتاب مباحث مختصری از علم اصول فقه آورده شده است و سپس قسمتی از مبحث عبادات شامل کتاب‌های طهارت، صلاه، زکات، خمس، صوم، اعتکاف و قسمتی از کتاب حج و بعضی از مسائل تجارت مطرح شده است. و نیز به دلیل طرح فراوان مسائل علم رجال، به عنوان یکی از کتاب‌های مورد استناد در علم رجال مورد استفاده قرار گرفته است. منبع