انوار الحقیقه و اطوار الطریقه و اسرار الشریعه
- زبان: عربی
- قطع: وزیری
- نوع جلد: سخت گالینگور
- نوبت چاپ: اول
- سال نشر: 1436 ق, 1394 ش
- شابک: 9789648016024
مولف: سید حیدر آملی
تحقیق: سید محسن موسوی تبریزی
ناشر: انتشارات نور علی نور
- ارسال توسط فروشگاه اینترنتی کتاب مشارق
- ارسال توسط فروشگاه اینترنتی کتاب مشارقدر صورت ناموجود شدن در انبار، در اسرع وقت، تامین و ارسال خواهد شد.
۲۵۰,۰۰۰ تومان
توضیحات
انوار الحقیقه و اطوار الطریقه و اسرار الشریعه به زبان عربى، اثر سید حیدر آملى، در باب عرفانى نظرى و عرفان عملى است که در قالب یک مقدمه، سه وجه، دو اصل و دو قاعده تنظیم شده است.
مولف در این اثر کوشیده اختلاف ظاهرى که بین راههاى معرفت و کشف واقع؛ یعنى شریعت، طریقت و حقیقت وجود دارد، به گونهاى، توجیه و تحلیل کند. وى، معتقد است که این سه مفهوم، داراى یک مصداق هستند و با تعریف دین و انطباق آنها بر سه مفهوم نبوّت، رسالت و ولایت نتیجه گرفته که مردم هم منحصر در سه صنف عوام، خواص، خاص الخاص هستند که به همان سه مقام برمىگردد؛ بنابراین، از نظر وى فقه و کلام و عرفان اختلاف ذاتى با هم ندارند، بلکه مکمّل یکدیگرند.
مؤلف همچنین با بیان اصول کلى انبیاء و رسولان، به مطالعهى اصول پنجگانهى توحید، عدل، نبوّت، امامت و معاد در سه مرتبه شریعت، طریقت و حقیقت پرداخته و خصوصیت هر کدام را بیان داشته است.
وجه اول، در تعریف شریعت و طریقت و حقیقت و بیان اتحاد و وحدت آنهاست. وجه دوم، در بیان برتر بودن اهل حقیقت بر اهل طریقت و شریعت و بالاخره وجه سوم، در بیان احتیاج عقل به شرع و همچنین افتقار شرع به عقل است.
در اصل اول، از ضوابط کلى مقرر بین انبیاء و رسل و اولیاء و ائمه، از آدم(ع) تا خاتم(ص) و از او تا مهدى(ع)، مبنى بر رساندن هر انسانى به کمالى که به حسب استعداد و قابلیت براى وى معین شده و بیرون آوردن او از درکه نقصان و جهل به اندازه تلاش و توان وى، سخن به میان آمده است.
در اصل دوم، از اینکه سیر و سلوک و طلب کمال، تنها ویژه انسان نیست، بلکه همه موجودات و مخلوقات علوى و سفلى در حال سیر و سلوک و طلب کمالند، بحث شده است.
در قاعده اول، به بحث از اصول خمسه (توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد) در مراتب سهگانه شریعت، طریقت و حقیقت پرداخته شده است.
در قاعده دوم، از فروع پنجگانه نماز و روزه و زکات و حج و جهاد در مراتب سهگانه شریعت و طریقت و حقیقت و علت تقدیم هر کدام بر دیگرى و… سخن به میان آمده است.
پارهاى از مباحث مهم کتاب:
- به نظر مؤلف، شریعت و طریقت و حقیقت نامهاى مترادفى هستند که به اعتبارات گوناگون بر یک حقیقت صدق مىکنند. شریعت، اسمى است که براى راههاى الهى وضع شده و دربردارنده اصول و فروع و مباح و واجب و مستحب است.
- طریقت، تمسک به احتیاطآمیزترین، نیکوترین و محکمترین راههاى الهى است و حقیقت، اثبات وجود چیزى است از روى کشف و عیان یا حالت و وجدان.
- مؤلف، اقسام بسیارى از عبادات را بر هر سه وجه بیان کرده است؛ مثلاً درباره وضو توضیح مىدهد که وضوى اهل شریعت نزد عام و خاص مشهور و افعال آن بر سونه واجب، مندوب و ادب است. واجب، خود، بر دو گونه است: افعال و کیفیات. افعال واجب، پنج چیز است: نیّت، شستن صورت، شستن دو دست، مسح سر و مسح روى پا و…
- وضوى اهل طریقت عبارت است از پاکسازى نفس از رذایل اخلاقى و پاکیزه کردن عقل از افکار پلید و پیراستگى سرّ از نظر به اغیار و طهارت اعضا از کارهایى که نه مطابق عقل است و نه موافق شرع و…
- وضوى اهل حقیقت عبارت است از طهارت سرّ از مشاهده غیر. نیّت وضوى اهل حقیقت، این است که سالک قصد مىکند در سرّش غیر از او را مشاهده ننماید و شستن دستان، به معناى عدم توجه به دارایىهاى دنیایى (مال و مقام) و دارایىهاى آخرت(زهد، طاعت، حسنات و نعمتهاى بهشتى) و مسح سر، عبارت از پاک کردن باطن از خودبینى و تعیّن وجودى است و مسح پا، منزه کردن قواى علمى و عملى از حرکت در غیر مسیر الهى و فناى اوست.
- پیامبران، شریعت را در درجه اول به مردم مىآموزند و آنها را به توحید الهى و بندگى خداوندِ یکتا فرامىخوانند، امّا اولیاى خدا آموزشهاى پیامبران را بهطور کامل فراگرفته و مردم را به تعمیق شریعت و طى طریقت و رسیدن به حقیقت فرامىخوانند که همان توحید وجودى است؛ بنابراین، هر پیامبرى باید نقبا و اولیایى داشته باشد که پس از او به تربیت امتش همّت گمارده و حقیقت شریعت او را به مردم زمان پس از خود بنمایند.
- مؤلف، معتقد است که هر پیامبرى، دوازه نقیب و ولىّ داشته که پس از او در میان امّت مىکوشیدهاند و توحید وجودى را ترویج مىکردهاند و پیامبر اسلام نیز دوازده نقیب دارد و چون او خاتم الانبیاست، دوازدهمین ولىّ پس از او نیز خاتم اولیاست و بىتردید او زنده و در میان ماست؛ به هر حال، سلوک انسان در گرو عمل به شریعت، پیمودن طریقت و یافتن حقیقت است و این همه، با عبودیّت، امکانپذیر است.
- توحید حقیقى در مشرب عرفان: مؤلف، توحیدى را که اهل عرفان دریافتهاند، برترین مراتب توحید مىداند. وى، تصریح مىکند که توحید حقیقى، برتر و بزرگتر از آن است که با عبارت بیان شود یا با اشاره و تعریف نشان داده شود، پس عبارت و اشارت، حجاب و نقاب آن است، زیرا فهم و فکر به ژرفاى آن نمىرسد.
- مؤلف، در اصل اول کتاب، توحید را مشتمل بر دو قسم توحید انبیاء و توحید اولیاء مىداند و اولى را توحید الوهى و دومى را توحید وجودى مىخواند. توحید انبیاء را آن توحید الهى ظاهرى و فراگیرى که همان دعوت خلق به عبادت خداوند و رهایى از بندگى خدایان مقیّد یا دعوت عمومى به اثبات خداى یکتا و نفى خدایان بسیار است، معرفى مىکند و توحید اولیاء را توحید وجودىِ باطنىِ خاص که همان دعوت به مشاهده وجود مطلق از مشاهده موجودات مقید یا دعوت به اثبات وجود یگانه حق واجب بالذات و نفى وجود وجودات بسیار ممکن بالذات است، قلمداد مىنماید.
کتاب انوار الحقیقه با تحقیق و تعلیق و مقدمه آقاى سید محسن موسوى تبریزى، به زیور طبع آراسته شده است. ایشان، در مقدمه مفصلى که نوشتهاند، مباحث زیر را مورد بحث و بررسى قرار دادهاند: جمع بین شریعت و طریقت و حقیقت، مراتب فناء و معرفت، علم شریعت و علم حقیقت و علم باطن، ملکوت عالم، انسان کامل صاحب مقام ولایت مطلقه، مراتب ایمان و اسلام، طبقات عابدین و مراتب عبادت، هدایت و مراتب ثلاثه آن، کشف و شهود و اقسام آن.
فهرست آیات، احادیث، آثار، امثال، اشعار عربى، اشعار فارسی، اعلام معصومین، اعلام(اسماء و القاب)، قبایل و فرق و طوایف، اماکن، کتب و مصادر، اصطلاحات فنى و محتویات کتاب، همگى در پایان کتاب ذکر شده است. منبع
مشخصات
زبان | عربی |
---|---|
قطع | وزیری |
نوع جلد | سخت گالینگور |
نوبت چاپ | اول |
سال نشر | 1436 ق, 1394 ش |
شابک | 9789648016024 |
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.