بشاره المصطفی (ص) لشیعه المرتضی (ع)

توضیحات

بشاره المصطفی لشیعه المرتضی اثر ابی جعفر محمد بن علی بن رستم طبری معروف به عمادالدین طبری متوفای ۵۵۳ق از علمای قرن ششم هجری، در بیان منزلت و درجات شیعیان علی بن ابی طالب(ع)و کرامات اولیای الهی و پیروان ائمه اطهار(ع).

در بسیاری از منابع ازجمله الذریعه نام این کتاب بشاره المصطفی لشیعه المرتضی آمده، ولی ابن شهر آشوب از این کتاب با عنوان «‌البشارات‌» یاد می‌کند. برخی از محدثان اهل سنت نام کتاب را «‌بشاره المصطفی فی بیعه المرتضی‌» و «‌بشاره المصطفی بشیعه المرتضی‌» ذکر کرده‌اند.

آقا بزرگ طهرانی در الذریعه درباره موضوع این کتاب می‌گوید که این کتاب، کتابی است روایی در بیان منزلت تشیع و درجات شیعه و کرامات اولیاء و ثواب‌ها و درجاتی که شیعه نزد خداوند دارد، که اساسا کتابی بزرگ و دارای هفده بخش بوده، متاسفانه بسیاری از آن مفقود شده و تنها یازده بخش از کتاب باقی مانده است.

کتاب بشاره المصطفی از کتاب‏های مورد اعتماد علمای شیعه است. این کتاب از منابع مهم علامه حلی، علامه مجلسی، محقق بحرانی، شیخ حر عاملی و دیگران در تدوین و تألیف کتاب‌های فقهی، کلامی، حدیثی و ادعیه به شمار می‌رود.

این کتاب، همچنین به دلیل دربرداشتن اسناد تازه و به‌ویژه نام بردن از شماری از عالمان شیعی ایران در قرنهای پنجم و ششم قمری اهمیت دارد و از این نقطه نظر نیز همواره مورد عنایت بوده است.

عماد الدین طبری از محضر شماری از محدثان در شهر ری، آمل، نیشابور، نجف و کوفه بهره برده بوده که نام و اسانیدشان در این کتاب ذکر شده است. از سویی، این کتاب برای شناخت تشیع کوفی در قرنهای پنجم و ششم قمری بسیار با اهمیت است؛ به‌ویژه اسانید زیدیان کوفه (مانند روایات ابو عبد الله العلوی و ابو البرکات زیدی و امثال آنان).

این کتاب، کتابی روایی است و مصنف تمام روایات کتاب را با اسناد آن‌ها به طور کامل ثبت کرده و هیچ سندی را حذف نکرده است.

طبری ابواب این کتاب را عنوان‌گذاری نکرده است؛ اما همه احادیث مربوط به اهل بیت از امام علی(ع) تا حضرت مهدی(عج) را گرد آورده است.

در این کتاب روایاتی در خور توجه از پیامبر(ص) در اثبات افضلیت و مقام والای شیعه نقل شده و از شعرهای خوبی به مناسبت و در زمینه‌های مختلف از جمله در فضائل ائمه معصومین(ع) و بیان مذمت دشمنان آنان استفاده شده است.

از مطالب ویژۀ آن می‌توان به نقل زیارت اولین زائر کربلا (جابر همراه عطیه عوفی) اشاره کرد که به طور مسند و با تفصیل گزارش شده است.

طبری این کتاب را در هفده جزء تنظیم و مرتب کرده بوده اما آنچه هم‌اکنون در دسترس است از ابتدای کتاب تا پایان جزء دهم آن است. بخش‌های کتاب اختصاص به موضوع خاصی ندارند و در هر بحث از موضوعات مختلف بحث شده است.

روایات موجود در چهار فصل از کتاب با اسناد کامل و به صورت مُسنَد نقل شده است، اما در بقیه فصول روایات مرسل نقل شده است وشاید این کار نسخه برداران باشد.