غرر الحکم و درر الکلم (متن و ترجمه)

توضیحات

غرر الحکم و درر الکلم تألیف ابوالفَتح آمدِی از محدثین قرن پنجم هجری از کتاب‌های معروف حدیثی شیعه است و آمِدی احادیث آن را بر اساس حروف الفبا تنظیم کرده است.

غررالحکم حاوی ۱۰۷۹۶ حدیث کوتاه از امام علی (ع) است که آمِدی از کتاب‌‏هایی مانند نهج البلاغه، مائه کلمه جاحظ، تحف العقول و دستور معالم الحکم گرد آورده است. وی این احادیث را با نظر به نخستین کلمۀ حدیث و به ترتیب حروف الفبا در ۹۱ باب سامان داده است.

روایات غرر الحکم از نظر موضوعی عام است و شامل روایات اعتقادی، اخلاقی، عبادی، اجتماعی و سیاسی می‌شود. این روایات بدون سند آورده شده‌اند. نویسنده در مقدمه کتاب می‌گوید خودش سندها را حذف کرده است.

مؤلف آن‌گونه که در آغاز کتاب می‌گوید، پس از آنکه کتاب مائه کلمه (صد کلمه) جاحظ را می‌بیند، تصمیم می‌گیرد کتابی مشتمل بر سخنان امیرالمؤمنین(ع) تدوین کند. مؤلف همچنین جاحظ را به سبب اینکه فقط همین تعداد اندک (صد کلمه) را گرد آورده، نکوهش می‌کند و سپس می‌گوید:

من با همه گرفتاری خاطر، و کوتاهی از رتبه اهل کمال، در حالی که به عجز و ناتوانی از دریافت آنچه که فضلای صدر اول خواسته و در آن راه قدم نهاده‌اند، و کوتاه‏ دستی خویش را از گردیدن در میدانشان و کم‏ وزنی خود را در میزانشان می‌دانم و اعتراف دارم، با این حال همت گماشتم تا آن‏جا که تیررس فکر من است، از سخنان آن حضرت گرد آورم. منبع