فضائل عترت طاهره در تاویل آیات ظاهره (دو جلدی)

توضیحات

فضائل عترت طاهره ترجمه کتاب «تاویل الآیات الظاهره فی فضائل العتره الطاهره» نوشته سید شرف‌الدین، على حسینی استرآبادى، متوفاى اواخر قرن دهم هجرى است. همچنانکه از نامش پیداست در موضوع فضایل اهل‌بیت پیامبر(ع) تألیف شده است.

سید شرف‌الدین در مقدمه، انگیزه خود را از تألیف کتاب چنین بیان مى‌کند:

«آیات فراوانى در قرآن مجید در مدح اهل‌بیت پیامبر(ص) و ذم و نکوهش دشمنان آنان آمده و روایات فراوانى در تفسیر این آیات وارد شده؛ ولى این روایات در کتب مختلف تفسیر پراکنده‌اند به طورى که دسترسى به آنها و اطلاع از همه آنها براى مراجعه کنندگان مشکل است، لذا تصمیم به جمع‌آورى آنها در یک کتاب گرفتم تا موجب هدایت طالبان راه راست گردد.

مأخذ تمام مطالب را هم روایات نقل شده از راسخین در علم قرار دادم زیرا هر چه از ناحیه آنها باشد مسلّما صحیح و خدشه ناپذیر است.البته مقدارى هم، روایاتى از طریق عامه نقل کرده‌ام که بسیار اندک است».

سید شرف‌الدین به خاطر سهولت هر چه بیشتر در بازیابى مطالب کتاب، آن را به ترتیب قرآن قرار داده و از سوره فاتحه آغاز کرده و به سورۀ اخلاص ختم نموده است.

در هر قسمت نیز ابتدا نام سوره، بعد آیات مورد نظر را با شماره آیه ذکر کرده، پس از آن و در ذیل آیه روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام را در تأویل آن آیه آورده است.

مصنف در بعضى موارد در پایان روایات توضیحاتى براى روشن شدن معناى آیه و روایتِ ذیل آن ذکر کرده است.

سید شرف‌الدین آیات را به صورت گلچین آورده و در این بین نام بعضى از سور قرآن، در کتاب نیامده، زیرا روایتى ذیل آیات آن سوره نیافته است.

نکتۀ بسیار مهمى که هنگام مطالعۀ این کتاب باید در نظر گرفته شود آن است که کتاب در صدد بیان ترجمه یا تفسیر آیات بوسیلۀ روایات نیست، چرا که تفسیر هم مانند ترجمه نظر به مدلول ظاهرى آیه دارد.مصنف در این کتاب تمام تلاش خود را صرف تبیین تأویل آیات از راه روایات معصومین کرده است و تأویل قرآن نظر به باطن و بطن قرآن دارد که هیچ راهى جز علم غیب براى رسیدن به آن وجود ندارد و الفاظ قرآن هیچ دلالتى بر آن معنى ندارند.

مصنف محترم نیز با توجه به این نکته تنها روایاتى را جمع‌آورى کرده که باطن و حقیقت آیات الهى در قرآن کریم را بیان مى‌کنند.

مقدمۀ کتاب مختصر است و پیرامون زندگی‌نامه مؤلف و کتاب حاضر تدوین شده.همچنین توضیحاتى پیرامون تأویل و پیشینۀ تألیف در آن آمده است.

در پاورقى کتاب نیز تحقیقى شامل نسخه بدل‌ها و استخراج آیات و روایات از منابع همراه با آدرس آنها وجود دارد و بعضى روایات نیز از منابع اهل سنت آدرس‌دهى شده‌اند.

سید شرف‌الدین در تألیف خود از منابع متعددى استفاده کرده که از آن جمله:

1. کنز الفوائد، کراجکى
2. ما نزل من القرآن فی أهل‌البیت علیهم‌السلام از على بن ماهیار
3. کشف الغمه، إربلى
4. کتاب‌هاى علامه حلى
5. کتاب تفسیر على بن ماهیار، که مصنف بیشترین استفاده را از آن نموده است.