فطرت در قرآن : تفسیر موضوعی قرآن کریم، جلد دوازدهم

مجموعه مباحث این کتاب در سه ‏بخش عمده طراحی شده که نظام آن بدین ترتیب است:

در بخش نخست به مبادی و مسائل کلی فطرت پرداخته شده تا ضمن آشنایی و معرفت به برخی از واژه‏ ها، مبادی تصوری و تصدیقی مسأله فطرت نیز دانسته شود؛ زیرا واژه‏ های فطرت و فطریات، امور فطری در منطق، فلسفه، کلام و عرفان مورد تامّل و دقّت واقع شد. و همچنین روشن گردد که مصطلحات مختلف فطرت در سایر علوم با آنچه در نظام فکری و عقیدتی قرآن عرضه شده مسانخ نبوده بلکه دو حقیقت مستقلّ و مجزّای از یکدیگرند. این تفکیک از این منظر لازم و ضروری می‏ نمود که در این کتاب مقوله فطرت با نگاهی قرآنی که متفاوت با انظار دیگر است، بررسی و مورد توجّه واقع می‏شود.

بخش دوم کتاب، نگاه مستقیم به بحث فطرت از منظر قرآن کریم دارد که با بررسی آیات مربوطه به فطرت آنها را به هفت گروه تقسیم کرده و به تفسیر و تحلیل آن هفت گروه می‏ پردازد. البته ضمن تفسیر آیات، سؤالات و شبهات گوناگون مرتبط با آنان را نیز پاسخ می‏ دهد.

در بخش سوم، که بخش پایانی این کتاب است راه‏ های شکوفایی و رشد و تعالی فطرت را در فصل مستقل و نیز موانع رشد فطرت و راه‏های زدودن آن را در فصل دیگر بیان می‏دارد که این بخش به نوبه خود به دو فصل مستقل تقسیم می‏شود.

همان‏گونه که گذر زمان برخی از پدیده ‏های مادی را باارزش‏تر و آثار و خواص آن را آشکارتر می‏سازد، حقایق غیرمادی و امور ماورای طبیعی خصوصاً اموری که ارتباط بیشتری با خالق جهان و فاطر عالم دارد، مانند مقوله فطرت، مراتب معرفت به آن و مدارج گرایش بدان، لحظه‏ به ‏لحظه راقی‏تر می‏شود.

از این رهگذر است که باید صاحبان اندیشه و والیان تفکر را به تأمّلات قرآنی دعوت کرد و راه را برای وصول به شاخسار بلند شجره طوبای معرفت هموار نمود و از صعوبت راه و دشواری طریق هراسی به دل راه نداد که راه مستقیم، سالکِ خود را به مقصد می‏رساند. منبع