نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام

توضیحات

کتاب نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام برگرفته از آثار و سخنرانی‌های استاد مصباح یزدی درباره حقوق بشر است که با تلاش حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحکیم سلیمی در ۱۱ فصل تدوین و نگارش یافته و به همت انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) منتشر شده است.

فصل اول این کتاب موضوعاتی نظیر: تعریف حق و حقوق و بیان مفاهیمی چون: حکم، ملک و تکلیف، بررسی واژه‌ حق در قرآن، نگاهی به انسان‌شناسی و اهمیت آن، اشاره به منابع حقوق بشر در اسلام، منشأ بودن حق خداوند و ملاک جعل حقوق از ناحیه او را در بر می‌گیرد.

در فصل دوم کتاب خاستگاه «حق» مورد بررسی قرار گرفته و در همین راستا پس از پرداختن به دیدگاه‌های مکاتب پوزیتویسیتی، ضمن بیان دیدگاه اسلام در این زمینه، گستره مفهوم «حق» و تکلیف‌گرایی در رویکرد اسلامی ذکر گردیده و حق خدا به عنوان منشأ حقوق بشر معرفی شده است.

فصل سوم نیز اصول موضوعه حقوق بشر را در ۱۲ اصل از جمله: توحید، حکمت بالغه الهی و جاودانگی روح، رابطه دنیا و آخرت، کرامت انسانی،‌ اختیار و … تبیین می‌کند.

نقد و بررسی اعلامیه جهانی حقوق بشر و کاستی‌های آن فصل چهارم کتاب را به خود اختصاص داده است. فقدان نظم و ترتیب منطقی، بی‌اعتنایی به دین، برهان‌ناپذیری، عدم انسجام و .. از جمله کاستی‌هایی است که در این فصل به آن پرداخته شده است.

فصل‌های پنجم، ششم و هفتم کتاب به ترتیب به واکاوی موضوعاتی چون: نظام‌نامه حقوق و تکالیف بشر، مفاهیم آزادی و نظام برده‌داری و بیان نظرات اسلام درباره هریک از این موضوعات، می‌پردازد.

سه فصل بعدی این کتاب با پرداختن به اشتراک‌های تکوینی و تشریعی زن و مرد، نهضت هوادران حقوق زن را بررسی و برای شبهات مطرح شده در این زمینه، پاسخ‌‌هایی قرآنی ارایه می‌کند و سپس، ضمن تشریح تفاوت‌های تکوینی و تشریعی زن و مرد، به ارایه راه‌کارهایی برای تقویت بنیان خانواده می‌پردازد.

در فصل پایانی نیز پس از بیان آیات ناظر به تفاوت‌های حقوقی مرد و زن در امور اجتماعی و مسایل خانوادگی، جایگاه خانواده و فلسفه ازدواج مورد بررسی قرار گرفته و سرانجام پس از ذکر بعضی حقوق اقتصادی زن، به تفاوت ارث زن و مرد پرداخته شده است.