شرح کشف المراد

توضیحات

شرح کشف المراد اثر علی محمّدی خراسانی‏ (متولد ۱۳۳۷ش) است که در آن، کتاب «کشف المراد» نوشته علامه حلی را از زبان عربی به فارسی ترجمه و شرح کرده است. «کشف المراد» نیز شرحی بر کتاب «تجرید الاعتقاد» نوشته خواجه نصیرالدین طوسی (طوس ۵۷۹-‌۶۵۳ش، بغداد) است.

درباره این ترجمه و شرح چند نکته گفتنی است:

1. مترجم و شارح محترم فقط بخش دوم کتاب، یعنی قسمت الهیات بالمعنی الاخص را ترجمه و شرح کرده است.
2. شارح در مقدمه‌اش – که آن را در تاریخ اول رمضان ۱۴۱۰ق،‏ نوشته – ‌یادآور شده است: «… نوشتارى که پیش روى شماست، شرحى بر کتاب ارزشمند «کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد» است که به دنبال چند دوره تدریس به چاپ رسیده و در اختیار خوانندگان محترم قرار مى‌گیرد. از آنجا که مطالب کتاب کاملا فنى بوده و در قالب‌هاى علمى و با شیوه‌‏هاى منطق ارسطویى عرضه شده، لذا استفاده از آن براى مبتدیان جدّا مشکل بود. بر این اساس شارح کتاب مصمّم شد که راه وسط را برگزیده و با عباراتى که نه خیلى اصطلاحى و علمى و نه خیلى عامیانه باشد، به حل معضلات و مشکلات متن بپردازد؛ به امید اینکه در مرحله اول براى طلاب علوم دینیه و دانشجویان دانشگاه‏‌ها و در مرحله بعد براى هر کسى که با کتاب و مطالعه سروکار دارد سودمند واقع شود و ذخیره‏‌اى براى یوم المعاد باشد… محور اصلى مباحث کتاب، راجع به الهیات و ماوراءالطبیعه است و روى‌هم‌رفته دو بخش دارد: الف)- بخش امور عامّه یا الهیات بالمعنى الاعم، که درباره وجود و ماهیت و احکام آن دو گفتگو مى‌‏کند؛ ب)- بخش الهیات بالمعنى الاخص، که راجع به اصول اعتقادى بحث مى‌کند و ما تنها این بخش را شرح کرده‏ایم. بنده معتقد هستم که جامع‏ترین کتاب کلامى که شایسته درس و بحث در حوزه‏‌ها و دانشگاه‏‌هاست همین کتاب است و بر همین اساس به شرح آن اقدام کردم».
3. شارح در آغاز کتابش قبل از شروع به شرح مطالب کتاب کشف المراد، مقدمه‌ای علمی آورده و در آن شش مطلب را بیان کرده و از جمله به هدف از خلقت پرداخته و هدف‏دارى جهان و انسان را توضیح داده و ضرورت شناخت اصول دین و فواید آن را بیان کرده است.
4. شارح، متن عربی کشف المراد را در کتاب حاضر نیاورده و به ترجمه و شرح فارسی اکتفا کرده است.
5. شارح، مخاطبش را عموم دانشجویان و طلاب علوم اسلامی قرار داده و به همین جهت کوشیده مطالب را به زبان ساده و به‌دور از اصطلاحات پیچیده شرح دهد و همچنین از اشعار فارسی و گاه عربی برای توضیح مباحث بهره برده است.
6. کتاب حاضر، مستند است و شارح ارجاعات و استنادات و توضیحاتش را به‌صورت پاورقی آورده است. منبع