عقلانیت شهود: تحریر فصوص الحکم قیصری (جلد اول)

توضیحات

آیت الله العظمی جوادی آملی در کتاب «عقلانیت شهود ؛ تحریر فصوص الحکم قیصری» فرصت علم و علمی را مغتنم شمرده و از چند جبهه با رویکرد تحریری به ابعاد کتاب اسطوره‌ای فصوص الحکم جناب محی‌الدین ابن عربی پرداخته و با توجه به شروح و تعلیقات مختلف و با محوریت شرح جناب قیصری به بیان و تبیین این متن استثنایی اهتمام ورزیده است.

از ویژگی های این کتاب مقدمه تفصیلی قیصری است که اُمهات مسائل عرفان نظری را در دوازده فصل به بند کشید. به هر روی درکِ متنِ فخیمِ فصوص و فهمِ ظرافت هایِ شرحِ قیصری برای هر طلبه ی عرفان آسان به نظر نمی رسد.

نویسنده که بر مبانی حکمت متعالیه و عرفان نظری تسلط دارند، به تعلیمِ شرحِ قیصریِ فصوص در سایه نظر به دیگر شرح ها و کتابهای عرفانی و با استفاده از مبانی حکمت متعالیه پرداخته اند. این نکته توجه پذیر است که به دلیل اُلفت قیصری و دیگر شارحان فصوص به حکمت مشائی نتوانسته اند آن گونه که درخور مطلب است به تبیین استدلالی مبانی عرفان نظری بپردازند. از این رو معظم له با تسلطی که بر مبانی حکمت متعالیه داشته اند، به فراخور بحث با نگاه انتقادی به شرح قیصری و متن فصوص برخی نکات ارزشمند را یادآوری کرده اند. بنابراین نباید درس گفتارهای استاد را صرف تبیین و روشن سازی شرح قیصری بر فصوص الحکم ابن عربی دانست، بلکه ظرافت های نگاه حکیمانه ایشان در میان مطلب هویداست.

از مجموعه این درس گفتارها، جلد اول تحریر شرح فصول الحکم با عنوان «عقلانیت شهود» آماده شده است که به محضر طالبان عرفان نظری تقدیم می گردد.  پیش بینی می شود این مجموعه در ۱۶ مجلد تنظیم و منتشر شود.

فهرست جلد اول کتاب: سخن ناشر، مقدمهٴ مؤلف عرفان عملی، عرفان نظری و عرفان نقلی. دو مشرب «گزارش مشهودات» و «تبیین برهانی» در عرفان نظری سرّ سیر تاریخی تدوین عرفان نظری. دو منطقه ممنوعه عرفان نظری. قلمرو مشترک فلسفه و عرفان نظری. کارکرد عقل نظری در علوم تجربی، تجریدی و شهودی شهود علل برتر در عرفان. کار عقل مفهومیاب.. وحدت نفس و پیوند ادراکات حسی، عقلی، شهودی تفاوت مفهومسازی عقل در امور حسی و شهودی حضور نفس در مراتب قوی و اخذ مفهوم از همه مراتب شرط عقلی کردن شهود قلبی و تجربه حسی نیاز عقل مفهومی به شهود قلبی. دلیل تاریخی مبرهن نشدن بسیاری از مشهودات عرفانی دلایل رکود عرفان در حوزه‌ها تنظیر نسبت حکمت و عرفان شهودی به نسبت منطق و حکمت انکار عرفانی و انکار عرفان نظری. امتیاز روش عرفان نظری با مکاتب فلسفی حمل حقیقت و رقیقت، و حمل ظاهر و مظهر سهم دلیل نقلی در روش فلسفی و عرفان نظری تمایز موضوعی فلسفه و عرفان نظری. تمایز کلی مفهومی و کلی سعی در فلسفه و عرفان نظری تفاوت سیر فلسفه و عرفان نظری در بحث از واجب مصونیت عرفان نظری از خطر مغالطه توسل و توصل پشتیبانی فلسفه الهی از سایر علوم نقلی و عقلی خلاصه و نتیجه مطالب «مقدّمه» حمد و تنزیه خداوند فیض اقدس و مقدس.